Sốt là một dấu hiệu báo động cơ thể có vấn đề. Ở bé, sốt thường đi kèm với nhiễm khuẩn (viêm màng não, viêm tai giữa, nhiễm trùng đường tiểu, viêm phổi…) hay nhiễm siêu vi (sởi…). Khi xâm nhập cơ thể, các vi sinh gây ra phản ứng viêm, là dấu hiệu đề kháng của cơ thể. Đó là kết quả của sự giải phóng ra nhiều chất, trong đó có Interleukin I, tác động lên trung tâm điều nhiệt ở não, làm tăng thân nhiệt gây sốt.
2 lợi ích của cơn sốt đối với cơ thể bé
- Làm giảm sự phát triển của vi khuẩn hay siêu vi, do chúng rất nhạy cảm với sự gia tăng nhiệt độ dù tăng ít.
- Giúp bạch cầu đến bộ phận bị nhiễm nhanh hơn, với trách nhiệm của người lính được vũ trang để chống lại sự xâm nhập của vi trùng. Trước khi có kháng sinh, sự đề kháng của cơ thể và sốt là yếu tố gần như duy nhất giúp loài người vượt qua những trận dịch nguy hiểm như dịch tả, cúm… Cho nêm sốt biểu hiện tình trạng của cơ thể đang chống lại vi khuẩn, siêu vi gây bệnh, chỉ có ở những người quá yếu, không đủ sức đề kháng mới không sốt khi bị lây nhiễm.
Do đó, các bà mẹ không nên hốt hoảng khi thấy con sốt, phải bình tĩnh cặp nhiệt để theo dõi, không để sốt quá cao.
Khoảng nhiệt độ trung bình của bé
- 36,6 độ C: nhiệt độ bình thường của cơ thể bé từ 5 đến 9 tháng. Ban ngày thân nhiệt có thể dao động một chút, ban đêm thân nhiệt có thể hơi tăng.
- 37,8 độ C: nhiệt độ bình thường của bé sơ sinh cho đến 1 tháng tuổi.
- 38 độ C: nhiệt độ bình thường của bé vào cuối buổi chiều, sau khi cơ thể vận động nhiều, ăn thức ăn nóng hay tắm nước nóng. Trừ trường hợp bé đang bị nhiễm trùng, mức nhiệt độ này không đáng phải lo ngại.
- Từ 38,5 độ C, 39,5 độ C trở lên: vượt quá ngưỡng này có thể xem là sốt cao, có thể gây co giật, ở bé từ 6 tháng đến 3 tuổi; tuy nhiên chỉ chiếm khoảng 3% bé sốt. Cái chính vẫn là điều trị nguyên nhân sốt.
Cách cặp nhiệt cho bé
Mỗi bà mẹ cần có một nhiệt kế ở nhà, để đo nhiệt mỗi khi con sốt, lấy bàn tay đặt lên trán không thể đo được chính xác. Có nhiệt kế dùng cho người lớn và nhiệt kế dùng cho bé em. Có thể đặt nhiệt kế trong thời gian từ 3 – 5 phút ở các vị trí sau:
- Nhét vào hậu môn: đây là vị trí tốt vì ít bị ảnh hưởng các điều kiện bên ngoài. Nhưng kết quả chậm trong những trường hợp thân nhiệt tăng nhanh.
- Cho ngậm vào miệng: kết quả thấp hơn từ 0,3 – 0,6 độ C so với đo ở hậu môn và bị ảnh hưởng bởi điều kiện bên ngoài.
- Cho kẹp vào nách: kết quả chậm và ít chính xác do bị ảnh hưởng của các điều kiện bên ngoài, nhưng lại an toàn, nhất là khi em bé quá nhỏ, nên sợ và vùng vẫy có thể làm gẫy nhiệt kế.
4 điều cần lưu ý khi bé sốt
- Cho bé uống nước nhiều lần, mỗi lần môt ít để bù lại lượng nước bị thất thoát do tăng nhiệt, ra mồ hôi… Đây cũng là biện pháp làm giảm nhiệt độ.
- Khi thân nhiệt trên 39 độ C, lau bé nhiều lần với nước ấm (nước có nhiệt độ thấp hơn thân nhiệt của bé nhưng không phải nước lạnh)
- Không nên úm bé, dù là trên đường chở đến bệnh viện
- Để bé trong môi trường mát khoảng 20 độ C, có máy lạnh càng tốt.
Xem thêm: Sốt ở trẻ em