Đọc sách cho bé nghe

đọc sách cho bé nghe

Jacob rất thích sách. Mẹ em biết điều này vì hễ khi nào mẹ ngồi đọc sách cho em nghe mỗi tối là em cứ quơ tay một cách hào hứng và phấn khởi.

Trang mà Jacob thích nhất đó là “Goodnight Moon” (Chúc Mặt trăng ngủ ngon) có hình một con bò đang nhảy qua mặt trăng. Hễ thấy hình này là cu cậu la toáng lên mừng rỡ và với tới quyển sách cho bằng được. Khi mẹ đọc xong, mẹ thường cho em cầm quyển sách có bìa cứng thế là em liền cho vào miệng gặm ngay tức khắc.

Jacob chỉ mới 6 tháng tuổi thôi nhưng cu cậu đã tỏ ra là một người rất mê đọc sách rồi.

đọc sách cho bé nghe

Tại sao cần phải đọc sách cho bé nghe?

Có lẽ là bạn cũng phân vân về những lợi ích của việc đọc sách cho bé nghe. Trẻ sơ sinh không hiểu được những điều bạn làm hoặc lý do gì mà bạn làm như thế.

Nhưng bạn cũng sẽ chẳng chờ cho đến khi nào bé có thể hiểu điều bạn nói trước khi bạn bắt đầu trò chuyện với bé, đúng không nào? Và ắt là bạn cũng sẽ hát ru con chứ không chờ cho đến lúc bé có thể bắt giai điệu hoặc đến khi con mình có thể lắc được cái trống lắc trước khi cho bé món đồ chơi nào.

Việc đọc to cho bé nghe là một hoạt động chia sẻ tuyệt vời đấy, bạn có thể tiếp tục phát huy đến nhiều năm sau nữa – đây cũng là một hình thức kích thích quan trọng đối với trẻ con.

Lợi ích của việc đọc to:

  • tập cho bé giao tiếp
  • chỉ cho bé biết các khái niệm như truyện, số đếm, chữ cái, màu sắc, và hình dạng bằng một cách thức rất vui nhộn
  • rèn luyện, xây dựng cho bé các kỹ năng nghe, nhớ và vốn từ
  • cung cấp cho bé những thông tin về thế giới xung quanh mình

– Nhận biết âm thanh

Bạn có tin là trước một tuổi bé sẽ học và nhận biết tất cả các âm thanh cần thiết để có thể nói được ngôn ngữ mẹ đẻ của mình không? Bạn càng đọc nhiều truyện cho bé nghe thì vốn từ của bé có thể diễn tả được càng nhiều và bé sẽ có thể nói tốt hơn hoặc bé có thể nói được nhiều từ hơn.

– Bé biết đọc nhanh hơn

Hoạt động nghe hiểu, tiếp nhận từ ngữ giúp cho não bé hình thành và xây dựng một hệ thống từ hết sức phong phú.

Trẻ có bố mẹ trò chuyện hoặc đọc sách cho nghe thường xuyên thường biết nhiều từ ngữ hơn vào giai đoạn lên 2 tuổi hơn những trẻ không được người khác đọc cho nghe.

Thêm nữa, trẻ được đọc cho nghe suốt những năm đầu đời có thể dễ dàng biết đọc hơn vào một lúc phù hợp nào đó. 

– Phát triển cảm xúc 

Khi đọc sách, con bạn sẽ được nghe bạn sử dụng rất nhiều âm thanh diễn cảm và thể hiện nhiều cảm xúc khác nhau, những điều ấy giúp bé phát triển về mặt xã hội và cảm xúc.

Việc đọc sách này cũng lôi cuốn bé nhìn, chỉ trỏ, sờ chạm, và trả lời câu hỏi – tất cả thúc đẩy sự phát triển về mặt xã hội và kỹ năng suy nghĩ của bé. Bé sẽ có thể phát triển và nâng cao kỹ năng ngôn ngữ bằng cách bắt chước các âm thanh, nhận diện ra hình ảnh, và học được nhiều từ ngữ.

– Tạo sự gần gũi với bố mẹ

Nhưng có lẽ lý do quan trọng nhất của việc đọc sách cho bé nghe là tạo mối liên hệ kết nối những điều bé thích nhất – đó là giọng của bạn, sự gần gũi với bạn – và sách. Hoạt động dành thời gian đọc sách cho bé nghe cho thấy rằng đọc sách là một kỹ năng đáng để học tập.

Tạo sự gần gũi với bố mẹ

Từng độ tuổi khác nhau, từng giai đoạn khác nhau

Trẻ nhỏ có lẽ là không biết được những bức ảnh trong sách có nghĩa gì đâu, nhưng bù lại chúng có thể tập trung nhìn các hình đó được, nhất là gương mặt, các màu sắc tươi sáng và các kiểu hình tương phản nhau. Đọc cho bé nghe hoặc hát ru cho bé giúp trẻ thích thú và giúp bạn vuốt ve, dỗ dành cho chúng.

– Giai đoạn từ 4 đến 6 tháng tuổi

Bé có thể bắt đầu tỏ ra thích thú sách nhiều hơn. Chúng có thể nắm, chộp lấy sách nhưng cũng bỏ ngay vào miệng, nhai và làm rớt sách liền.

Bạn nên chọn cho bé những quyển sách bằng nhựa cứng hoặc bằng vải có màu mắc sáng và nội dung lặp đi lặp lại hoặc có giai điệu ăn vần với nhau.

– Bé từ 6 đến 12 tháng

Bé ở giai đoạn này có thể bắt đầu hiểu hình ảnh tượng trưng cho vật thể và hầu hết đều phát triển sở thích đối với các hình ảnh, các trang sách hoặc thậm chí là toàn bộ câu chuyện nào đó.

Vào lứa tuổi này, con bạn có thể phản ứng khi nghe bạn đọc, như chộp lấy sách và gây nên những âm thanh, bé cũng thích lật sang trang (với sự trợ giúp của bạn), bé vỗ hoặc bắt đầu chỉ trỏ vào những vật thể trên trang sách và lặp lại những âm thanh của bạn.

đọc sách theo từng độ tuổi khác nhau

Đọc cho bé nghe khi nào và đọc như thế nào?

– Đọc sách cho bé mỗi ngày

Đây là một điều hết sức quan trọng đối với việc đọc cho bé nghe: Không cần thiết phải có kỹ năng gì đặc biệt hay một thiết bị, dụng cụ gì, mà chỉ cần bạn, con bạn và một vài quyển sách – thế là đủ rồi. Bạn nên đọc cho bé nghe một vài phút, nhưng nhớ là nên đọc thường xuyên nhé. Đừng lo ngại việc bạn đã đọc hết sách rồi – nên chú ý, tập trung vào những trang mà cả bé và bạn yêu thích.

Bạn nên cố gắng dành thời gian để đọc cho bé nghe mỗi ngày – có thể là trước giờ ngủ trưa và trước giờ ngủ tối. Ngoài niềm vui được ôm ấp, vuốt ve con trước khi đi ngủ đối với cả bé và bạn thì việc ấy cũng làm cho cuộc sống của bạn trở nên nhẹ nhàng hơn bằng cách lập nên một thói quen thường nhật. Thói quen này sẽ giúp dỗ dành cho bé và giúp bé hình thành được khái niệm về giờ giấc đi ngủ.

– Đọc sách vào nhiều thời điểm trong ngày

Bạn cũng nên đọc cho bé nghe vào một thời điểm khác trong ngày. Hãy lựa lúc bé sạch sẽ, thoải mái, no bụng và tỉnh táo. Sách cũng rất hữu ích khi bạn phải chờ đợi cái gì đó, vì vậy hãy để vài quyển vào giỏ đựng tã để giết thời gian khi bạn phải ngồi chờ ở phòng khám của bác sĩ hay đứng xếp hàng ở cửa hàng tạp hoá.

– Một số bí quyết

Dưới đây là một số bí quyết hỗ trợ thêm cho việc đọc sách cho bé nghe:

  • Âu yếm, vuốt ve bé trong lúc đọc sách có thể làm cho bé cảm thấy an toàn, ấm áp và thân thiện, gần gũi với bạn.
  • Bạn hãy đọc thật diễn cảm, sử dụng nhiều giọng điệu lên xuống và khác nhau cho từng nhân vật khác nhau.
  • Không cần phải đọc chính xác những gì có trong sách. Bạn thỉnh thoảng cũng nên dừng lại một chút và đặt câu hỏi cho bé hoặc bình luận về những bức ảnh hoặc bài đọc. (chẳng hạn như “Mèo con đâu rồi? Ồ, nó ở đó kìa! Ôi con mèo mun đen dễ thương quá!…) Con của bạn có thể là chưa trả lời được, nhưng việc này cũng giúp cho bé có được nền tảng để đưa ra câu trả lời về sau.
  • Bạn nên hát những bài hát ru, làm những âm thanh vui nhộn của thú vật, hoặc nhấc bổng con trên đầu gối của mình – bất cứ điều gì cho thấy việc đọc sách là niềm vui.
  • Trẻ con rất thích – và học từ các hoạt động lặp đi lặp lại, khi bạn đọc như thế, mỗi lần hãy nhấn giọng như trước giống như bạn hát cho bé nghe một bài hát quen thuộc.
  • Khi con bạn lớn hơn, hãy khuyến khích bé sờ chạm vào sách hoặc cầm những quyển sách bằng nhựa, vải hoặc sách có bìa cứng hơn. Việc bỏ sách vô miệng sẽ giúp bé khám phá xem sách có hương vị như thế nào, cảm giác ra sao – và bé phát hiện ra rằng sách không phải là thứ có thể ăn được!
Đọc cho bé nghe khi nào

Bạn nên đọc những gì?

– Hình ảnh rõ ràng, bài đọc đơn giản

Sách cho bé phải nên có hình ảnh rõ ràng, bài đọc đơn giản, ngắn gọn và lặp đi lặp lại nhiều lần. Trong một vài tháng đầu đời, con bạn chỉ thích nghe giọng của bạn thôi, vì vậy bạn có thể đọc cho bé nghe hầu như bất cứ thứ gì có thể, nhất là những sách có bài hát hoặc bài đọc có vần có điệu.

– Chọn sách bìa cứng

Khi bé trở nên thích nhìn nhiều thứ hơn, bạn nên chọn cho bé những quyển sách có hoạ tiết đơn giản trên nền cứng.

Khi con bạn bắt đầu thích chộp hay túm bất cứ thứ gì thì bạn nên đọc cho bé nghe những quyển sách bằng nhựa hoặc vải có hình các gương mặt, màu sắc tươi sáng, và nhiều kiểu dáng, nhiều hình thù.

– Chọn sách có nội dung quen thuộc

Khi bé đã bắt đầu hiểu được những điều bên trong sách, bạn nên lựa chọn thêm cho bé những sách có bìa cứng với nhiều hình ảnh của các em bé hoặc các vật dụng quen thuộc như đồ chơi.

Trong giai đoạn bé bắt đầu có thể ngồi bật dậy trong bồn tắm hoặc bốc được thức ăn bằng tay, bạn nên tìm cho bé các mẫu truyện ngắn, dễ hiểu về các hoạt động thường nhật như giờ ngủ hoặc giờ đi tắm.

Khi bé bước qua giai đoạn bắt đầu biết nói thì những sách khuyến khích cho bé lặp lại các từ hoặc cụm từ đơn giản là thích hợp với bé nhất.

– Chọn sách có khả năng sử dụng cao

Sách có nhiều hình ảnh thật và nhiều cách trình bày khác nhau cũng rất tốt cho nhóm tuổi này, cũng như những sách có thể gấp mở được giúp bé có thể xếp lại, hoặc những sách có mép gấp để mở ra có thể làm cho bé bất ngờ.

Sách có bìa thường giúp trẻ nhỏ lật sang trang dễ dàng hơn và sách bằng nhựa hoặc bằng vải có thể mang đi bất kỳ đâu – thậm chí là vào bồn tắm cũng được. Trẻ nhỏ ở mọi lứa tuổi đều thích xem những album hình người quen và yêu thích của chúng và em bé nào cũng nên có một bộ sưu tập về các bài hát ru!

– Để sách ở mọi nơi

Một trong những cách hay nhất mà bạn có thể chắc rằng lớn lên con mình sẽ trở thành một người ham mê đọc sách đó là nên để sách khắp nơi trong nhà. Khi bé bắt đầu biết bò tới rổ đồ chơi và bốc ra một thứ nào đó thì bạn nên để vài quyển sách lẫn lộn trong đống đồ chơi đó nhé.

Ngoài những quyển sách bạn có ở nhà, bạn có thể tận dụng những sách có thể mượn ở thư viện. Nhiều thư viện hiện cũng đã định giờ đọc truyện cho bé. Đừng quên chọn cho mình một quyển khi bạn vào thư viện với bé nhé. Đọc sách để vui, để thư giãn cũng là một cách để bạn có thể làm gương cho việc đọc sách của con mình.